Beyin Fırtınası Teknikleri
Ofiste Yaşam
Beyin Fırtınası Teknikleri
Beyin fırtınası, doğal düşünce süreçlerinden bilinçli olarak faydalanabileceğiniz ve düşüncelerinizi kolaylıkla kelimelere ve şemalara dökebileceğiniz bir çalışma yöntemidir.
Zihninizin boş olduğunu hissettiğinizde, motive olamadığınızda ya da düzenli bir taslak hazırlayamadığınızda olduğu kadar, bilgi yoğunluğu sebebiyle kafanız karıştığında, bunları bir sıraya koymak ve düzenlemek için de beyin fırtınası yöntemine başvurabilirsiniz.
Aşağıda sıklıkla kullanılan beyin fırtınası tekniklerini sizin için sıraladık. Ancak beyin fırtınası belirli kurallar dizisiyle sınırlanmadığı için bu yöntemleri birleştirerek ya da size uygun şekilde değiştirerek kullanabilir, kendi tekniklerinizi de geliştirebilirsiniz.
Serbest Yazma
Serbest yazma tekniği, karmaşık düşüncelerinizi ortaya dökmenize ve sahip olduğunuz bilgiler arasında bağlantı kurmanıza yardımcı olabileceği gibi yeterli bilgiye sahip olmadığınızda düşüncelerinizi geliştirmenizi de sağlayabilir.
Serbest yazma tekniğinde, yazma aracınızı seçtikten sonra kendinize bir zaman ya da miktar sınırı koyun. Belirlediğiniz süreyi tamamlayana ya da miktara ulaşana kadar yazmayı bırakmayın. Yazdıklarınızı tekrar okuduğunuzda çalıştığınız konuyla ilgili çok sayıda anahtar düşünce ve fikre ulaşabilirsiniz.
Serbest yazma tekniğinde yazdıklarınızın anlamlı cümleler oluşturması, konuyla bağlantılı olması, dilbilgisi ve yazım kurallarına uyması önemli değildir. Amaç, yalnızca yazmaya odaklanarak fikirlerinizi geliştirmeniz ve konuya farklı açılardan bakmanıza yardımcı olabilecek yeni düşünce ve bağlantılar keşfetmenizdir.
Fikirlerinizi kelimeler ve cümlelerin yanı sıra çizelgeler, grafikler ve tablolarla da ifade edebilirsiniz.
Konuyu Farklı Düzeylerde Değerlendirmek
Üzerinde çalıştığınız konuyu bir ana başlık altında toplayın ve konunun içinde yer alan alt bölümleri belirleyin. Bu alt bölümleri tek tek incelediğinizde konuyla bağlantılı diğer alanları keşfedebilir, çalışma konunuzu genişletebileceğiniz fikirler elde edebilirsiniz.
Örneğin; ana başlığınız ‘çalışma alanlarında hava kalitesini yükseltmek’se, bu konunun alt dalları hava kalitesi ve çalışma alanları olarak belirleyebilirsiniz. Hava kalitesini değerlendirdiğinizde konuyla bağlantılı çok sayıda unsuru fark edebilirsiniz. Böylece, çalışmaya nereden başlayacağınıza ve çalışmanın neleri içereceğine daha kolay karar verebilirsiniz.
Listeleme Tekniği
Listeleme tekniğinde, ilk olarak ana konunun ne olduğu açıkça belirtiliyor. Ardından savunulacak ya da geliştirilecek düşünceyle birlikte konunun tam tersiyle ilgili düşünceler listeleniyor.
Genellikle ödev, tez ve proje hazırlama süreçlerinde işlevsel olarak kullanılan listeleme yönteminde, ilk liste savunulan fikre ve ikinci (ya da daha fazla) liste ise karşı iddiaya dayanıyor. Birden fazla liste kullanmak, konuyla ilgili daha fazla bakış açısı geliştirmenize ve fikrin boşluklarını görerek daha sağlam bir çalışma hazırlamanıza yardımcı olabilir.
Perspektif
Herhangi bir şeyi farklı açılardan gördüğünüzde, tamamını daha net bir şekilde kavrarsınız ya da tek bir açıya nazaran daha farklı bir şekilde değerlendirmeye başlayabilirsiniz.
Bu tekniği uygulamak için;
Açıklayın: Üzerinde çalışacağınız konuyu ayrıntılı bir şekilde tanımlayın. Konunuz nedir? Bileşenleri/içeriği nelerdir? İlginç ve ayırıcı özellikleri nelerdir? Karmaşık olan yönleri nelerdir? Benzer konularla arasındaki farklar nelerdir?
İnceleyin: Konunun dayanağı ve kökenleri nelerdir? Zaman ne şekilde değişmesine sebep olmuştur? Niye değişmiştir? Konuyla ilgili en önemli noktalar nelerdir?
Derine İnin: Çalışma konunuz hangi alanla ilişkili? Nelerden etkileniyor? Ne şekilde etkileniyor? Neleri etkiliyor? Ne şekilde etkiliyor? Konunuzla ilgili olan diğer konu ve alanlar nelerdir? Bu çalışmanın sizinle bağlantısı nedir? Konunuzla ilgili karşıt düşünceler neler olabilir?
Haritalama ya da Kümeleme Tekniği
Bireysel olarak ya da ekip çalışmalarında kullanabileceğiniz haritalama yönteminde kağıt-kalem ya da bir yazı tahtası kullanabilirsiniz.
Kağıdınızın ortasına konuyu bir ya da iki kelimeyle yazın.
Kağıdın merkezinden uzaklaşın ve büyük bir bölümünü konuyla ilgili aklınıza gelen terim, sıfat, isim ve kavramlarla doldurun. Teknik, kağıdınızda ne kadar fazla kelime olursa o kadar kullanışlı olacaktır. Kağıdın boş olan başka bir bölümünü ise, konunun karşıtı olan ifadelerle doldurun.
Aklınızdakileri kağıda döktükten sonra birbiriyle ilişkili olan ifadeleri daireler içine alın ve aralarına bir bağlantı çizgisi çizin. İlişkilendireceğiniz tüm terim ve kavramlar bittiğinde, başka bir ifadeye geçin.
Aynı işlemi, yazdığınız tüm ifadeler birbiriyle ilişkili kümeler oluşturana kadar sürdürün. (Bazı ifadeler hiçbir konuyla bağlantılı olmayabilir.)
Bu bölümde, her bir grup için daireler ve kareler gibi farklı şekiller kullanabileceğiniz gibi farklı renkte kalemleri de tercih edebilirsiniz.
Uygulamanın sonunda bir dizi kümeye ve büyük bir ağa sahip olduğunuzu göreceksiniz. Bu kümelerden yeni fikirler ve çözüm yolları sunanları seçerek konuya nasıl yaklaşacağınıza dair bir yol haritası çizebilirsiniz.
Gazetecilik Soruları
Çalışma konunuzu, gazetecilerin kapsamlı bir araştırma yapmak için kullandıkları 5N 1K sorularıyla inceleyerek geliştirebilirsiniz.
Ne?
Ne zaman?
Nerede?
Neden?
Nasıl?
Kim?
Sonrasında cevaplarınızı değerlendirin. Cevaplarınız konuya bir çerçeve çizmenize yardımcı olmasının yanı sıra konuyla ilgili farkındalığınızı da artıracaktır. Ayrıca konuyla ilgili ne kadar bilgi sahibi olduğunuzu ve hangi konularda daha detaylı bilgi edinmeniz gerektiğini de gösterecektir.
Çerçevenin Dışına Çıkmak
Belirli bir konuyla ilgili çalışırken konunun bizimle ilgili yönüne çok fazla odaklanırız. Bu da yeni fikirler geliştirmek konusunda zihnimizi sınırlamamıza sebep olur. Daha zengin bir bakış açısı kazanmak için konunun (farklı anlamlarda da olsa) farklı alanlarda ne şekilde tanımlandığını ve kullandığını da değerlendirebilirsiniz.
Bu uygulamada çeşitli terimler sözlüklerinden ve ansiklopedilerden faydalanabilirsiniz.
Amaç ve Kitleye Odaklanmak
Bir organizasyon ya da reklam kampanyası gibi izleyicilerin yer alacağı bir çalışmada ise, iki ana soruya odaklanarak beyin fırtınası yapabilirsiniz.
Amacınız ne?
Bu çalışma ile tam olarak ne hedefliyorsunuz? Ne tür aktivite veya uygulamalar niyetinizi daha doğru ifade etmenize yardımcı olur? İzleyicileri/katılımcıları ikna etmeye mi çalışıyorsunuz yoksa haber mi veriyorsunuz? Ne tür materyaller kullanabilirsiniz?
Kitleniz kim?
Kiminle iletişim kurmaya çalışıyorsunuz? İzleyici/katılımcı neyi bilmek istiyor ya da neye ihtiyaçları var? Çalışmanız izleyicilerin bildiği bir konu hakkında mı?
devamını oku